بازرسی فرآیند جزء به روز ترین روش های بهبود عملکرد کارخانه هاست.  بزرگترین و مهمترین کارخانه‌های دنیا برای پیاده سازی این ایده مهم، روشهای مختلفی را آزموده تا به طرحی جامع دست پیدا کنند. رعایت نکات عملیاتی، پایش پیوسته وضعیت مدار، علت یابی سریع و ارائه راهکار علمی و اجرایی از جمله مزیت‌های بازرسی فرایند در کارخانه است. کارخانه های بزرگ به طور پیوسته و سه شیفت در حال کار هستند و تناژ قابل توجهی را تولید می‌کنند؛ بنابراین حضور مستمر بازرسان فرایند امری اجتناب ناپذیر خواهد بود.

روش‌های فرآوری کانی‌های سولفیدی مس ثابت و تقریباً مشخص است و بیشترین تفاوت بین عملکرد کارخانه‌های مختلف در دنیا در نحوه راهبری آنهاست.  سالم بودن و عملکرد صحیح تجهیزات مکانیکی، در مدار قرار داشتن حلقه‌های کنترلی و اطمینان از صحت و دقت آنها، تنظیم بودن ضرایب کنترلی جهت عکس العمل مناسب در مقابل نوسانهای مدار و آموزش مراقبتکارها برای راهبری صحیح مدار در محیط کارخانه، با مثالهای ملموس کارخانه، از ارکان اصلی در استاندارد سازی مدار است.  رعایت اصول استاندارد سازی و برقراری ارتباط و هماهنگی بین آنها، کلید حل مشکلات کارخانه است.

به مرور زمان و با توجه به پیشرفت‌های اساسی در تجهیزات کنترلی، یکی از رویکرد های مهم کارخانه‌های بزرگ، استفاده هر بیشتر از تجهیزات و مدارهای کنترلی برای راهبری صحیح مدار می‌باشد. استفاده از سیستم‌های کنترلی علاوه بر حذف خطاهای انسانی و خستگی ناپذیر می تواند هزینه های کمتری را به شرکت‌ها تحمیل کند.

علاوه بر این، برای این که فرآیند بتواند با کمترین نوسان و بیشترین بازدهی به کار خود ادامه دهد، باید تعمیرات و نگهداری از تجهیزات کنترلی و … به خوبی صورت گرفته و همچنین مراقبتکارها آموزش راهبری صحیح این مدارها را گذرانده باشند.

 آموزش کارکنان باید در محل کار و با استفاده از دستور العملی به روز شده، دقیق و با توجه به شرایط مختلف عملیاتی خود کارخانه انجام شود.

طی سال های حضور کارشناسان مرکزتحقیقات کاشی گر در کارخانه، تمامی فرایندها و تجهیزات کنترلی کارخانه مورد پایش قرارگرفته و عملکرد آن‌ها با توجه به دستورالعمل‌ها و استانداردهای اولیه و همچنین با توجه به تغییراتی که در کارخانه رخ داده، بررسی شده است. عیب یابی و پایش مدار، نشان می‌دهد که برای بهبود عملکرد کارخانه در واحدهای مختلف باید تغییراتی در نحوه کار و همچنین در تجهیزات ایجاد گردد.

کتابچه ای که تحت عنوان خلاصه ی اقدامات و دستاورد ها در ۸ فصل آماده شده، گزیده ای است  از آنچه در راستای تحقیق و بررسی به منظور بهبود راهبری فرآیند، عیب یابی و تنظیم حلقه‌های کنترلی و استانداردسازی عملکرد تجهیزات در کارخانه‌های تغلیظ مجتمع مس سرچشمه از سال ۱۳۹۴ تا کنون (۱۴۰۰) انجام شده است.

تکیه بر دانش و تجربه بومی

ارتباط موفق دانشگاه و صنعت

مطالعه آنلاین کتابچه

”استانداردسازی راهبری کارخانه از طریق بازرسی فرایند” از سال ۱۳۹۴ در مجتمع سرچشمه با کمک مدیران، روسا، سرپرستان و کارکنان زحمتکش به اجرا گذاشته شده است. در این مدت به‌جای پرداختن به تحقیقاتی که نقش مستقیمی‌در تولید نداشته و نتایج آن در بهترین حالت تأیید کارهای انجام‌شده در ۵ دهه گذشته در دنیا است، عوامل دوری از راهبری استاندارد مورد بررسی قرار گرفت. در طی این مدت، کارشناسان مرکز تحقیقات کاشی‌گر علاوه بر کار در کنار کارکنان عملیاتی با آن‌ها زندگی کرده‌اند. حاصل این تلاش، اتخاذ شیوه‌های عملیاتی جدید با ایجاد تغییرات تدریجی در فرایند، تجهیزات و رفتار نیروی انسانی بوده است. این رویکرد، در دراز مدت، نهادینه کردن روش صحیح راهبری کارخانه را به دنبال خواهد داشت. برخلاف گزارش‌های متداول، در این گزارش‌های مرکز، مسائل کاملاً ملموس کارخانه مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌گیرند و راه‌های رفع مشکلات ارائه می‌شوند. شایان ذکر است که تأثیر اصلاحات ایجادشده نیز در جلسات هفتگی با حضور همه رده‌های شغلی به‌طور مستمر ارزیابی می‌گردند.

یکی از خروجی های این کار تهیه کتابچه هایی تحت عنوان “دستورالعمل راهبری کارخانه های پرعیار کنی مجتمع مس سرچشمه” می باشد که  در بخش های :

1. مدار سرندکنی و سنگ شکنی
2. آسیاکنی کارخانه پرعیار کنی یک
3. فلوتاسیون کارخانه پرعیار کنی یک
4. آسیاکنی کارخانه پرعیار کنی دو
5. فلوتاسیون کارخانه پرعیار کنی دو
6. آبگیری کنسانتره مس –مولیبدن
7. فلوتاسیون مولیبدن
8. آبگیری
9. آهک
10. آبگیری باطله 

و همچنین دو کتابچه دیگر تحت عنوان کنترل فرآیند در کارخانه های فرآوری مجتمع مس سرچشمه و نکات عملیاتی کارخانه های فرآوری می باشد.

در ۱۰ کتابچه اول بخش های مختلف کارخانه به طور مفصل از مقدمه ، معرفی تجهیزات، مشخصات هریک و … مورد بررسی قرار می گیرند.این کتابچه ها شامل ۴ فصل می باشند که در فصل اول به شرح مدار و اهداف واحد پرداخته می شو.شرح تجهیززات به همراه نکات کلیدی مکانیکی،ابزاردقیقی، برقی و عملیاتی در فصل دوم آورده شده است. در فصل سوم به مشکلات فرآیندها و راهکارها پرداخته می شود. بایدها و نبایدهای  راهبری نیز در فصل چهارم گنجانده شده است.

کتابچه کنترل فرآیند در کارخانه های فرآوری مجتمع مس سرچشمه که در خصوص بررسی حلقه‌های کنترلی در بخش‌های مختلف کارخانه فرآوری مجتمع سرچشمه می‌باشد نیز یکی از خروجی‌های این رویکرد جدید است. کتابچه‌ تهیه‌شده برای مدارهای کنترل واحدهای مختلف کارخانه شامل هشت فصل است. در فصل اول به شرح مبانی کنترل فرآیند پرداخته می‌شود تا خوانندگان کتابچه با مبانی اولیه کنترل فرآیند آشنا شوند و بتوانند موارد مطرح شده در خصوص حلقه‌های کنترلی در بخش‎های مختلف کارخانه را به خوبی درک کنند.

شرح مدارهای کنترلی مربوط به هر بخش از فرآیند همراه با اقدامات انجام شده در خصوص راه‌اندازی حلقه‌های کنترلی در فصل‎های دو تا هفت آورده شده است. در فصل دوم حلقه‌های کنترلی مدار سرندکنی و سنگ شکنی، در قصل سوم حلقه‌های کنترلی مدار آسیاکنی تغلیظ یک، در فصل چهارم حلقه‌های کنترلی مدار فلوتاسیون تغلیظ یک، در فصل پنجم حلقه‌های کنترلی مدار آسیاکنی تغلیظ دو، در فصل ششم حلقه‌های کنترلی مدار فلوتاسیون تغلیظ دو، در فصل هفتم حلقه‌های کنترلی مدار فرآوری مولیبدن و در فصل هشتم حلقه‌های کنترلی تیکنرها مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

نکات عملیاتی هر فرآیند حاصل تجربیات بدست آمده در طی سال‌هاست که به‌ندرت در مراکز آموزشی تدریس می‌شوند. معمولاً، این تجربیات باارزش با تغییر موقعیت شغلی و یا بازنشستگی افراد به نسل بعدی انتقال نمی‌یابند. اگر این منبع باارزش تجربیات، طبقه‌بندی و پالایش شود و به شکل ساده و روان در اختیار نسل جدید قرار گیرد، می‌تواند نقش مهمی در افزایش بهره‌وری داشته باشد. با همین هدف، چهار دهه قبل، سیستم‌های خبره (Expert Systems) و در سال‌های اخیر، مدیریت دانش (Knowledge Management) به صنایع معرفی شدند. اطلاعاتی که از طریق کار عملی در کنار مراقبت‌کاران تا رده‌های بالاتر سازمانی در صنعت جمع‌آوری می‌شود، درصورتی‌که به صورت منظم و منطقی مدیریت و دسته‌بندی شود، می‌تواند منبع آموزشی تولید-محور واقعی برای کارخانه گردد.

کتابچه نکات عملیاتی شامل نکات واحد‌های اصلی کارخانه‌های فرآوری (سنگ‌شکنی و سرندکنی، آسیاکنی، فلوتاسیون، آبگیری، کارخانه آهک و کارخانه مولیبدن) است که طی پنج سال تهیه‌ شده است.

لینک مجموعه این کتابچه ها در کتابخانه آنلاین امور آموزش مجتمع مس سرچشمه در زیر آورده شده است.

کتابخانه آنلاین سرچشمه

امید است که این شیوه بومی، منجر به افزایش کارایی واحدهای صنعتی شود و راه جدیدی پیش روی دانشگاه و صنعت برای برقراری ارتباط پویا، مستمر و مؤثر بگشاید.

با توجه به اهمیت پژوهش در روند توسعه و رشد شرکت های معدنی برتر جهان، مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی کاشی‌گر به عنوان یکی از مراکز پیشرو در این زمینه، در طی ۱۱ سال گذشته همکاری مستمر و موفقی را با شرکت معدنی و صنعتی گل گهر به عنوان بزرگترین تولید کننده محصولات کنسانتره سنگ آهن و گندله در سطح کشور، در حوزه های مختلف مرتبط با تولیدات این شرکت، داشته است. مرکز تحقیقات فرآوری مواد کاشی‌گر در اجرای پروژه های خود، مدل موفق پژوهش مشارکتی (همکاری نزدیک با پرسنل کارخانه ها و ارتباط، مشورت و مشارکت چهار گروه محقق، مرکز تحقیقات و فناوری، کارفرما و پیمانکار با یکدیگر) را به‌کار گرفته است. در پروژه اخیر مرکز که مربوط به افزایش ظرفیت آسیاهای گلوله ای کارخانه گندله سازی بود، صورت جلسه  نهایی مربوط به تایید نتایج حاصل از اجرای این پروژه ی دو ساله، نمونه ای شاخص از موفق بودن پیاده سازی پژوهش مشارکتی در کارخانه های فرآوری مواد است.

تاکنون شرکت گل گهر در قالب چندین قرارداد تحقیقاتی بزرگ، از رویکرد نوآورانه مرکز تحقیقات کاشی گر در تولید علم کاربردی پشتیانی نموده و از منافع آن نیز در افزایش تولید و کاهش توقفات و هزینه‌ها بهره‌مند گشته است. اجرای این پژوهش ها، منجر به اجرای تغییرات اساسی در تجهیزات اصلی بخشهای خردایش و آبگیری کارخانه ها گردیده و تاکنون چندین تغییر کلیدی در آسیاهای خودشکن، آسیاهای گلوله ای و تیکنر در کارخانه تغلیظ مگنتیت و آسیاهای گلوله ای، شوت های انتقال مواد و جداکننده ی هوایی در کارخانه گندله سازی و بخش خردایش اولیه کارخانه‌ی ۵، ۶ و ۷ با همکاری و موافقت کارشناسان و مدیران ارشد گل گهر اجرا شده که عمده نتایج حاصله به شرح ذیل می‌باشد:

• افزایش ۲۰% ظرفیت آسیای خودشکن شماره ۲ کارخانه تغلیظ مگنتیت
• افزایش ۱۰۰% متوسط عمر آسترهای ورودی و خروجی آسیای شماره ۱ کارخانه تغلیظ مگنتیت
• کاهش توقفات ۱۲۰ ساعته (سالیانه) در آسیای شماره ۱ کارخانه تغلیظ مگنتیت
• کاهش هدرروی ۱۳ متر مکعب بر ساعت آب از ته ریز تیکنر باطله کارخانه تغلیظ مگنتیت
• افزایش ۱۰% ظرفیت آسیای گلوله ای کارخانه گندله سازی
• افزایش ۳۰۰% عمر بالابرهای بخش خشک کنی آسیاهای گلوله ای کارخانه گندله سازی
• کاهش توقفات ۱۵۰ ساعته (سالیانه) در بخش خردایش کارخانه گندله سازی در نتیجه اصلاح طراحی بالابرهای خشک کن، شوت پلکانی خوراک ورودی، آسترهای دیواره ورودی آسیا، بخش های مختلف دیاپل ورودی آسیا و استاندارد سازی فرآیند شارژ گلوله
• افزایش ۲ برابری عمر دمپر فن جداکننده هوایی مدار آسیای کارخانه گندله سازی
• جلوگیری از توقف تولید (۱۱ درصد کاهش تولید در فصل‌های بارندگی) کارخانه‌ی ۵، ۶ و ۷ با استاندارد‌سازی مخزن و سرند

به طور کلی کارخانه هایی که در آن ارزش افزوده یک محصول افزایش داده می شود، به خصوص کارخانه های فرآوری مواد معدنی شامل زیر مجموعه های متعددی هستند که محصول هر کدام، ماده اولیه زیر مجموعه ی بعدی خود را فراهم می کند. این زیرمجموعه ها به مانند زنجیری به یکدیگر متصل هستند و کارآیی هر کدام به طور مستقیم بر دیگری تاثیر می گذارد. نگاه جزیره ای به این زیر مجموعه ها باعث می‌شود که بخشی از افزایش ظرفیت پنهانی که امکان تحققش به راحتی وجود دارد، عملاً از دسترس و دید دور بماند. در شرکت معدنی و صنعتی گل گهر، کارخانه های مختلفی وجود دارند که شامل ۶ خط تولید کنسانتره و ۲ کارخانه تولید گندله هستند که خود خوراک ورودی برای تولید فولاد در مراحل بعدی را فراهم می کنند. مرکز تحقیقات کاشیگر به عنوان حلقه ی واسط بین این کارخانه ها نقش بسیار مهمی در استفاده از ظرفیتهای پنهان مانده در کارخانه ها و هماهنگی بین کارخانه ها در جهت تامین و فراهم کردن شرایط مناسب برای حداکثر کردن سود کلی شرکت گل گهر ایفا می کند. با توجه به تجربه چندین ساله گروه تحقیقاتی مهندس کاشی گر و اجرای موفق پروژه های متعدد بهینه‌سازی مدار در کارخانه های مختلف، محدودیت های هر کدام از این کارخانه ها در ارتباط با یکدیگر و نیازهای متقابل آنها شناسایی می‌شوند. موارد اصلاحی به صورت پژوهش مشارکتی که محصول مشورت و مشارکت چهار گروه محقق، پژوهشکده، کارفرما و پیمانکار می‌باشد، در کارخانه ها اجرا می گردند.

آخرین دستاورد این مرکز که در حال حاضر در پروژه‌های تحقیقاتی شرکت در حال استفاده می‌باشد، نرم افزار KMPC_DEM است. این نرم افزار قابلیت شبیه سازی حرکت میلیون ها ذره را در زمان کوتاهی دارد و به‌واسطه آن می‌توان نتایج تغییرات در کارخانه را قبل از اجرا پیش بینی نمود که در نتیجه به مقدار زیادی ریسک اجرای تغییرات را کاهش داده است. لازم به ذکر است که در گذشته به‌واسطه تحریم ها، مرکز تحقیقات کاشی گر و همچنین شرکت گل گهر از خرید این نرم افزار محروم گردیده بودند، ولی با تلاش مستمر ۹ ساله گروه تحقیقاتی کاشی‌گر در بخش نرم افزاری، در حال حاضر نسخه بومی و ملی این نرم افزار رونمایی شده و در پروژه های تحقیقاتی و بهینه سازی مختلف مرکز تحقیقات کاشی‌گر در شرکت گل‌گهر در حال استفاده می باشد.

بخشی از نتایج تغییرات انجام شده توسط این مرکز در کارخانه‌های گل گهر در کنفرانس‌های بین‌المللی فرآوری مواد معدنی در کشورهایی مانند شیلی، روسیه و کانادا ارایه و در مجلات معتبر و سطح اول بین المللی چاپ شده است. از دیگر موفقیت های مرکز تحقیقات کاشی گر کسب دو عنوان پژوهشگر برتر در سال های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۸ در کنفرانس IMPC که یکی از معتبرترین کنفرانس های دنیا در رشته فرآوری مواد معدنی است، می باشد.

خلاصه عملکرد ۱۱ ساله ( ۹۹ – ۸۸ ) مرکز تحقیقات فرآوری مواد کاشی گر در شرکت معدنی و صنعتی گل گهر

1 file(s) 32.63 MB

دریافت فایل